اصفهان رها شده در «کویر خشک برخورداری»
مجتبی نیک اقبال: تئوری «اصفهان برخوردار است» یکی از مباحث داغ چند سال اخیر بین مسئولان اصفهان بوده و تبدیل به چالشی بین آن‌ها و مسئولان کشوری شده است. اغلب مسئولان کشوری و مسئولان استان‌های دیگر، اصفهان را استانی توسعه‌یافته و صنعتی می‌دانند که می‌تواند از پس مشکلاتش برآید و نباید از منابع مادی و معنوی کشور استفاده کند. برخی نیز می‌گویند اگر اصفهان صنعتی‌ترین استان کشور است و بیش از 9 هزار واحد صنعتی را در خود جای‌داده دیگر چه نیازی به کمک دولت، مجلس و... دارد. اما مسئولان و مدیران اصفهان، این صحبت‌ها را بی‌انصافی می‌دانند و بر این باورند که اصفهان چوب واژه برخورداری را می‌خورد. آخرین موضع‌گیری مسئولان اصفهانی در رابطه با این موضوع بازمی‌گردد به سخنرانی تند و انتقادی رئیس اتاق بازرگانی که اخیرا در مقابل معاون وزیر صنعت گفت: «50 درصد فارغ‌التحصیلان و همچنین از هر پنج خانوار یک نفر بیکار هستند. تنها 30 درصد زنان این شهر شاغل هستند. اغلب کارخانه‌ها حقوق کارگران خود را نمی توانند پرداخت کنند؛ اما از توسعه حرف می‌زنند.» عبدالوهاب سهل‌آبادی، اوضاع نامناسب این روزهای اصفهان را در این سخنرانی به‌یادماندنی جایی توصیف کرد که صراحتا گفت: «به استاندار سنندج گفتم شما توسعه را در چه می‌بینید؛ در سرطان، ام‌اس، افسردگی و طلاق. توسعه را در این می‌بینید که 8 هزار کارخانه با بیش از یک‌میلیون کارگر داریم اما همه‌اش گرفتاری. توسعه را در این می‌بینید که فولاد مبارکه سرمایه‌گذاری‌اش را در یزد و چهارمحال می‌کند اما کوچک‌ترین امتیازی برای استان نمی‌گیرد؛ توسعه این است؟ اگر هم بگوییم، می‌گویند حل می‌شود.»
نتوانسته‌اند از حق اصفهان دفاع کنند
اصفهان در چهارراهی کشور قرار دارد؛ چهار راهی که پر از فرصت‌های بی‌شمار است. از گردشگری گرفته تا صنعت، معدن، تولید و صادرات. اما بی‌کفایتی برخی مسئولان استان در استفاده نکردن از این فرصت‌ها باعث عقب‌ماندگی اصفهان شده است. بی توجهی وزارتخانه ها و بی مسئولیتی عده ای در استان سبب شده تا اوضاع نصف جهان بیش از گذشته نامساعد باشد. فرصت سوزی در صنعت، نخستین گناه مسئولان استان است. صنعتی که با مالیات‌های سنگین، قوانین کمرشکن و بروکراسی‌های اداری، به مرز نابودی رسیده است. طبق آمارهای رسمی هم‌اکنون 30 درصد واحدهای صنعتی اصفهان تعطیل و حدود 40 درصد نیمه فعال هستند. این معضل بی سابقه باعث شده است تا اصفهان یکی از بیکارترین استان‌ها شناخته شود. بر اساس آمارهایی که اخیرا از سوی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان منتشر شد، نرخ بیکاری اصفهان 2.7 درصد از میانگین نرخ بیکاری کشور بالاتر است. این می‌تواند پاسخی درخور به کسانی باشد که اصفهان را برخوردار می‌دانند. بله، اصفهان برخلاف باورهای نادرست و حسادت آمیز مسئولان دیگر استان‌ها برخوردار نیست؛ چراکه مدیران این استان در فرصت سوزی و فراری دادن سرمایه‌گذاران سنگ تمام گذاشته‌اند و هیچ‌گاه در مجامع و نهادهای کشوری آن‌طور که باید نتوانسته‌اند از حق اصفهان دفاع کنند. این روزها اوضاع اقتصادی اصفهان به‌قدری پیچیده شده است که نه مسئولان نسخه‌ای برای درمان آن دارند و نه اقتصاددانان مطرح آن که صرفا ژست روشنفکری می‌گیرند، می‌توانند راهکاری عملی و اجرایی ارائه دهند.
این شهر دیگر نصف جهان نیست
در بین همه این مسائل و مباحثی که پیرامون توسعه‌یافتگی و برخورداری اصفهان مطرح می‌شود، مهم‌ترین سوالی که باید به آن توجه کرد این است که، تعبیر مدعیان از واژه «برخورداری» چیست. اگر برخورداری به معنای کشاورزی اصفهان است، باید گفت چند سالیست به دلیل ناکارآمدی مدیران در زمینه تخصیص آب زاینده‌رود، کشاورزی اصفهان از پای درآمده و کشاورزانش نیز به فقر مزمن دچار شده‌اند. اگر منظور از برخورداری، صنایع اصفهان است که نیازی به شرح‌حال آن نیست. اگر نسبت دادن واژه برخورداری به اصفهان به دلیل بودجه عمرانی آن است که باید گفت بودجه عمرانی 300 میلیارد تومانی اصفهان در سال 1395 در مقایسه با بودجه عمرانی 2 هزار میلیارد تومانی تهران رقم خنده‌داری است. اگر هم مقصود مدعیان، گردشگری اصفهان باشد، باید تاکید کرد که این شهر دیگر نصف جهان نیست و در تامین اندک نیازمندی‌های خود در زمینه گردشگری از جمله فرودگاه استاندارد، امکانات رفاهی، حمل‌ونقل و هتل، درمانده است. ازاین‌رو از آن دسته افرادی که فریاد می‌زنند اصفهان داراست باید پرسید که دارایی و برخورداری چه مفهومی دارد؟
اصفهان فقط هتل عباسی نیست
بر اساس گ فته‌های مسئولان، اصفهان بیشترین مالیات را در کشور پرداخت می‌کند؛ اما به‌تناسب میزان مالیات‌های پرداختی، خدمات دریافت نمی‌کند. دراین‌بین برخی نمایندگان دیگر استان‌ها هرگونه امتیازی را که در مجلس شورای اسلامی به نفع اصفهان باشد بی‌عدالتی می‌دانند و با برچسب «اصفهان برخوردار است» و باید به دیگر شهرها و استان‌ها کمک کرد، مانع توجه به اصفهان می‌شوند. این رفتارها در حالی صورت می‌گیرد که اصفهان با بیکاری، فقر، آمار بالای طلاق، افزایش سن ازدواج و تعطیلی واحدهای صنعتی روبروست و مهم‌تر از همه با رکود اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کند. اگر همه این شاخص‌ها با دیگر استان‌ها مقایسه شود، می‌توان پی برد که اصفهان نه‌تنها برخوردار نیست، بلکه در چند سال اخیر نسبت به سایر نقاط کشور از لحاظ بودجه و امکانات زیرساختی عقب‌مانده است. این روزها اصفهان بیش‌ازپیش به توجه مادی و معنوی نیاز دارد و باید فکری به حال صورت‌های مردمی کرد که با سیلی آن را سرخ نگه‌داشته‌اند. باید به مسئولانی که به استان سفر می‌کنند گوشزد کرد که همه اصفهان هتل عباسی، چهارباغ، سی‌وسه‌پل و محله جلفا نیست؛ اصفهان زینبیه، رهنان، مارچین، لمجیر، جوی‌آباد و حصه هم دارد. کافیست مسئولان کشوری برای یک‌بار هم که شده گشتی در این مناطق بزنند تا چهره فقر، توسعه‌نیافتگی و محرومیت را با چشم خود ببینند و به این باور برسند که اصفهان در کویر خشکی که نام آن را «برخورداری» گذاشته‌اند، با لبانی تشنه رها شده است.
منبع: روزنامه اصفهان امروز
18 مهر 1395
